Bij veel sporten is de scheidsrechter zeer zichtbaar en herkenbaar. De juryleden in de wielersport doen hun werk minder zichtbaar, maar hun gezamenlijke taak is zeker zo complex en dankbaar. In deze serie van verhalen vertellen juryleden meer over het jureren bij wielersportwedstrijden. Want: zonder jury, geen koers.
In het vorige artikel over de jury bij wielerwedstrijden, werden de grote lijnen geschetst van de werkzaamheden van de jury bij een klassieker of grote omloop, maar de meeste wielerwedstrijden zijn criteriums en wie besluit te gaan jureren, begint met een korte cursus en een aantal stages in zo’n criterium. Waar een enkeling uiteindelijk naar een grote ronde of de Olympische Spelen gaat als internationaal commissaris, zorgt de meerderheid van de juryleden ervoor dat de wielersport in de basis blijft bestaan: in de criteriums dus. Want: zonder jury, geen koers.
“Iedereen begint met wedstrijden op regionaal niveau in een criterium”, legt Richard Vermeeren uit, sinds 2012 jurylid. ‘’De basiscursus jurylid is laagdrempelig en bestaat uit een e-learning en een drietal stages. Je maakt dan deel uit van een jurykorps dat in een wedstrijd als deze uit meestal zes mensen bestaat. Criteriums zijn wedstrijden op een rondje van doorgaans 1 tot 3 kilometer. Dat is de plek waar eigenlijk elke renner begint met de wielersport en dat geldt dus voor de jury ook. Je treft er deelnemers vanaf zeven jaar bij de jeugd tot de Masters 70+. Als jurylid is het aan jou of je jouw werkzaamheden op dit niveau blijft doen of wilt doorgroeien naar nationaal of zelfs internationaal niveau. Feit is dat de meeste juryleden voornamelijk in de criteriums werkzaam zijn en dat daar ook de meeste juryleden nodig zijn. Deze juryleden zorgen ervoor dat de basis van de wielersport elke weekend en ook door de week kan blijven bestaan.’’
Een basiscursus en drie stages
Als je jurylid wilt worden, start je met een korte online cursus. Als je deze met goed gevolg hebt afgerond en je kent de basisregels, dan word je uitgenodigd een drietal stages te lopen. De bedoeling is dat je daarbij bij twee wielerdisciplines jureert. De meeste mensen zijn op de weg actief, maar als je kennis maakt met de baan, het veld of het mountainbiken, kan dat ook heel erg aanspreken. BMX is een discipline waarbij veel vanuit de club wordt gejureerd, die discipline belichten we in een ander artikel. Vermeeren: ‘'Als jurycommissaris op een wedstrijd heb je grofweg drie taken: je zorgt ervoor dat een wedstrijd zo eerlijk mogelijk verloopt, je ziet toe op de veiligheid van de wedstrijd en je bent er verantwoordelijk voor dat er uiteindelijk een correcte uitslag op papier komt. Dat gaat om de uitslag van de wedstrijd, maar soms ook om tussensprints en een eventuele leidersprijs. Begin je als jurylid dan krijg je taken waarbij je direct de andere commissarissen kunt ondersteunen. Bij een criterium is meeschrijven met de koers belangrijk. Wie zijn de koplopers, wie komt er op achterstand door? Zodat je weet wie er een ronde achterstand heeft of – en dat komt ook een enkele keer voor – een ronde voorsprong. Dit alles om uiteindelijk die uitslag goed op papier te krijgen. Meeschrijven is dan direct een mooie taak om daar zorg voor te dragen. Ook kun je ingezet worden bij het oproepen van de renners bij de start. Door loting worden de renners met een bepaald laatste cijfer van hun rugnummer één voor één afgeroepen, eerst de nummers twee bijvoorbeeld. En zo verder. Ook kan bij een eventuele verzetscontrole geassisteerd worden, zoals wij die kennen bij de jeugd, nieuwelingen en junioren. Of je kunt mee met een jurylid in de auto, dat is voornamelijk bij een langere ronde het geval, die toeziet op een correct koersverloop en ook kijkt of mensen in aanmerking komen voor een ronde vergoeding na een val of mechanisch defect. En je kunt het rondebord bedienen. Een breed scala aan taken dus tijdens een criterium.’’
Jurylid op niveau 1
Als je de stagedagen volbracht hebt, ben je jurycommissaris op niveau 1. ‘’Je kunt tijdens je eerste wedstrijden al kennis maken met een aantal andere taken, die misschien je interesse wekken. Zo kennen we buiten de genoemde taken ook nog de aankomstrechter die eindverantwoordelijk is dat die juiste uitslag op papier komt. Die krijgt bij die taak assistentie van een videocommissaris die alle relevante doorkomsten en zeker ook de aankomst filmt en terugkijkt. En er is een jurylid dat de transponders uitleest op de computer. Door én de waarneming van de aankomstrechter én de beelden van de video én de resultaten van het uitlezen van die transponder komt er een juiste uitslag. Waarbij het dus ook belangrijk is wie er op achterstand raakte en wie er eventueel een ronde vergoeding kreeg. Met name bij criteriums met veel premies onderweg is het jurywerk zeker ook uitdagend en ben je steeds bezig alle uitslagen met elkaar in teamverband te verzamelen. Hoewel het criterium een laagdrempelig onderdeel lijkt, kan het werk zeker uitdagend zijn en geeft het elke keer weer veel voldoening. Andere specialisaties binnen een jurykorps in een criterium zijn die van de speaker – die in tegenstelling tot veel andere landen – in Nederland tot het jurykorps behoort en die van voorzitter van de jury. De laatste is verantwoordelijk voor het totaalplaatje. Die heeft vooraf al contact met de organisatie over praktische zaken maar ook eventuele relevante zaken op het parcours. En is aanspreekpunt voor alle partijen: van de jury, de organisatie, de renners en eventueel begeleiding en/of ouders van renners. Die rol van voorzitter is, net als aankomstrechter, een juryfunctie op niveau 2 waarnaar je kunt doorgroeien bij het jureren van criteriums.’’
De KNWU kan altijd nieuwe juryleden gebruiken. Interesse? Meer informatie over de juryopleiding kun je vinden op de website van de KNWU Campus. Heb je vragen of wil je een keer ervaren hoe het jurywerk is? Stuur dan een mailtje naar campus@knwu.nl.
Praktijkvoorbeelden
Samenwerken op de jurywagen
Voor goed verloop van het jureren is het belangrijk dat de juryleden op de wagen met elkaar samenwerken. In onderstaande video zie je hoe onze juryleden dit doen:
De commissaris Rondebord luidt de bel voor de laatste ronde
Dankzij het luiden van de bel weten de renners dat ze de laatste ronde in gaan.
