Het klimaat staat wereldwijd onder grote druk. Dat is geen nieuws, en dat deze problematiek zo groot is dat je er bijna moedeloos van zou worden is niet anders dan begrijpelijk. Maar aan de andere kant is niets doen ook geen optie meer. Dat illustreerden aardverschuivingen, hevige regenval en extreme hitte tijdens wielerevenementen de afgelopen jaren eens te meer.
De drie grote etappekoersen vinden plaats in de regio rond de Middellandse Zee, een gebied dat zowel letterlijk als figuurlijk een 'wielerhotspot' is. Tijdens de Tour de France van 2023 werden er gemiddelde temperaturen van meer dan 30 graden Celsius gemeten. Dit vormt een aanzienlijke uitdaging aangezien de races vaak midden op de dag plaatsvinden wanneer de temperaturen op hun hoogst zijn. Renners en rensters lopen hierdoor niet alleen het risico op een zonnesteek, maar – als ze op het gloeiendhete asfalt ten val komen – ook op brandwonden. Het is dan ook niet verwonderlijk dat extreme weersomstandigheden steeds vaker leiden tot het inkorten, aanpassen of zelfs annuleren van etappes.
Duurzaamheidsplan
Redenen voor de KNWU om in actie te komen, ondanks de bestaande duurzaamheidsinitiatieven binnen de wielersport. Het NK Wielrennen van dit jaar was het groenste Nederlands Kampioenschap ooit. Een baanbrekende ontwikkeling, maar voor de KNWU is dit slechts een beginpunt om de transitie te maken naar de meest duurzame versie van onszelf. Waarbij het NK dient als een blauwdruk voor wielerevenementen van de toekomst. En daarom hebben we, als een van de eerste sportbonden in Nederland, een ambitieus duurzaamheidsplan opgesteld met als hoofddoelen het verminderen van koolstofemissies binnen de Nederlandse wielersport en het stimuleren van fietsgebruik.
Omdat de KNWU niet de enige (wieler)sportbond is die met deze problematiek te maken heeft, willen we internationaal de krachten bundelen om een oplossing te vinden. Om onze koolstofemissies te verminderen en de ecologische voetafdruk van de wielersport te verkleinen, zullen we onder andere het gesprek aangaan over de vlieg- en reisbewegingen van sporters, staf en officials. Daarnaast zullen we de drukte van de wielerkalender, de omvang van de wielerkaravaan en de gebruikte transportmethoden bespreken met de UCI, UEC en andere nationale wielersportbonden.
Daarnaast richten we onze aandacht uiteraard ook op de wielersport binnen ons eigen land, waar eveneens nog veel winst te behalen valt. We zijn bijvoorbeeld bezig met de ontwikkeling van een CO2-calculator, speciaal ontworpen voor wielerclubs en wedstrijdorganisatoren, waarmee zij hun ecologische voetafdruk kunnen berekenen. Bovendien moedigen we organisatoren van wielerevenementen aan om proactieve stappen te ondernemen op het gebied van duurzaamheid. Op deze manier streven we ernaar niet alleen het bewustzijn te vergroten, maar ook concrete hulpmiddelen te bieden waarmee betrokkenen daadwerkelijk in actie kunnen komen.
De fiets heeft een sleutelrol in oplossing klimaatproblematiek
Maar daar stopt het niet, want ook buiten de georganiseerde wielersport zijn er nog tal van kansen te benutten. Wij geloven dat de fiets hierin een cruciale rol speelt. Door fietsmobiliteit te bevorderen – denk aan woon-werkverkeer of het woon-schoolverkeer – stimuleren we zowel kinderen als volwassenen om actiever te zijn. Dit zal niet alleen bijdragen aan een gezondere levensstijl, maar we verwachten ook op termijn een aanzienlijke besparing van vele tonnen CO2-uitstoot per jaar.
Echter, deze doelen kunnen we niet alleen bereiken. We hebben onze partners, leden, wielerclubs, collega-sportbonden en wielerliefhebbers hard nodig. Samen kunnen we voortbouwen op de initiatieven en ontwikkelingen die al binnen de samenleving en de wielersport plaatsvinden. Laten we samen de transitie maken naar een duurzame wielersport!
