Het is een (nog) relatief onbekende en kleine discipline binnen het mountainbiken. En toch begint de sport langzaam maar zeker aan populariteit te winnen: Streetrace. Het noorden van Nederland heeft al jaren een speciale competitie, waarvan het aantal deelnemers elk jaar groeit. En ook het deelnemersveld van het Nederlands Kampioenschap dat begin juli in het Drentse Ruinen werd gehouden, was goed gevuld. We vroegen de drie kersverse Nederlands Kampioenen - Anniek Mos, Erik Groen en Brent van Geest - over hun NK streetrace en ervaringen binnen de sport.
Een discipline in opkomst
De drie winnaars geen onbekenden in de wielersport, maar toch was deze tak van mountainbiken voor Van Geest nieuw. Het NK streetrace was ook meteen zijn eerste race in de discipline. Mos en Groen draaien al lang in het wereldje mee, en zien het streetracen echt opbloeien. "Ik ben er vanaf het begin bij en zie dat organisaties erg hun best doen om een mooi parcours te bouwen en een leuke sfeer weten te creëren met allerlei randactiviteiten. Of dat de streetrace een side event is bij een groot dorpsfeest", aldus Groen. "Ik denk dat het ongeveer 8 jaar geleden weer een vlucht heeft gekregen door een toename in het aantal races en het officiële NK dat werd georganiseerd."
Dat kan Mos, ook actief in de Streetracecompetitie in het noorden van het land, beamen. "Ik heb het streetracen ik denk zo'n 7 jaar geleden al ontdekt. Ik had toen nog geen wedstrijdlicentie en aan deze wedstrijdjes kon je meedoen zonder licentie en ze waren lekker dichtbij. Ik weet nog dat we toen ongeveer iedere wedstrijd met een vast groepje dames aan de start stonden (ik denk toen zo'n 6 dames). Sinds die tijd heb ik streetrace wel zien groeien en daar was ik heel blij mee. Het is leuk om te zien dat steeds meer mensen, en dan vooral dames, meedoen aan een streetrace. Voor mij vooral omdat ik dan ook wat extra tegenstand kreeg. Tijdens het NK streetrace stonden er bijvoorbeeld al een stuk of 25 dames aan de start bij de dames met licentie en dan ook nog niet de minste dames."
Tactiek, techniek en explosiviteit
Alle drie zijn ze, ondanks de wisselende ervaring binnen de discipline, erg enthousiast over streetrace. Van Geest ziet het als een leuke aanvulling op het mountainbiken, wat zijn hoofddiscipline is, waarbij tactiek een grote rol speelt. "Het leuke aan streetracen vind ik dat het een relatief korte wedstrijd is waarin je heel de tijd vol gas gaat terwijl je ook tactisch moet blijven rijden." Dat tactische aspect noemt ook Groen, die de discipline net als Van Geest combineert met mountainbiken, als uniek element in het streetracen. "De combinatie van snelheid, techniek en tactiek vind ik erg leuk en maakt het ook interessant om naar te kijken. Het idee dat de races naar het publiek toekomt in de dorpen en steden, maakt het ook laagdrempelig om te gaan kijken en deelnemen. Naast hard fietsen moet je ook een goede controle hebben over de fiets om de obstakels snel en soepel te nemen, maar dien je ook op je juiste momenten op de goed plaats te zitten om in een winnende positie te kunnen komen. Ik vind de combinatie met cross country mountainbiken heel goed te doen. Het vult elkaar ook aan om beter te worden in beide disciplines. Ook voor jongens die wielrennen is het een leuke uitstap, want je kunt er je explosiviteit en techniek mee aanscherpen en juist gebruik maken van de snelheid die men al heeft vanuit het wielrennen."
Mos, die de keuze heeft gemaakt zich vooral nog op wegwielrennen te richten, sluit zich daarbij aan. "Vorig jaar heb ik besloten om van het wegwielrennen mijn prioriteit te maken. Eerst combineerde ik het mountainbiken met het wielrennen een aantal jaar, maar omdat deze seizoen tegelijk lopen werd dat lastig als ik in beide disciplines wilde presteren. Op de weg zag ik meer kansen en het mountainbiken vond ik simpelweg te eng worden, wat mijn keuze voor de weg maakte. Ik fiets nu bij een continental ploeg op de weg, maar daarnaast vind ik het het allerleukst om mijn programma aan te vullen met streetracen. Ik vind het niet alleen super leuk, maar het is ook nog eens een perfecte interval training. De sfeer bij de wedstrijden is altijd top, het is snel, 50 minuten is een perfecte lengte, het is niet al te moeilijk, maar toch een beetje technisch en iedere organisatie maakt zijn wedstrijd uniek door speciale hindernissen. Dat vind ik zo mooi aan streetracen."
Scherp blijven
Tijdens een streetrace is het de bedoeling een parcours van ongeveer 1,5 kilometer binnen een bepaalde tijd zo vaak mogelijk af te leggen. In het geval van het NK bedroeg dat 60 minuten voor de heren elite, en 50 minuten voor de beloften en dames. Bij een race-snelheid worden dat een flink aantal rondjes. Het lijkt dan een uitdaging om jezelf scherp te houden en de race goed in te delen. Dat is echter precies het punt waarop tactiek een belangrijke rol gaat spelen, zo vertelt Groen. "Doordat het vaak lastig is om verschil te maken, moet je goed weten waar je eigen kwaliteiten en van andere deelnemers liggen, zodat je de juiste tactiek kunt bepalen voor een race. Ik kies er vaak voor om de eerste ronden aan te voelen hoe hard ik overal door de bochten en over de obstakels kan en bepaal welke plaatsen ik kan gebruiken om in te halen of om druk te zetten op mijn concurrenten. Gaandeweg de race probeer je het hard te maken en het veld uit te dunnen. Indien je overblijft met een groepje, gebruik je je ervaring en techniek om op het juiste moment de beslissende aanval te plaatsen. Ik kan mijzelf altijd goed scherp houden, aangezien het ook een opeenvolging van bochten en obstakels is, dus dan wordt je ook snel gedwongen om scherp te blijven. Een ongeluk zit in een klein hoekje!"
Van Geest gebruikte de eerste paar rondes van het NK om aansluiting vinden bij de koplopers. "Voor mij ging de eerste helft van de wedstrijd vooral om terug komen naar de koplopers aangezien ik achteraan startte. Dus dit kon ik niet echt indelen. Maar de tweede helft van de wedstrijd bij de koplopers probeerde ik zoveel mogelijk te sparen voor de sprint, omdat het moeilijk is iemand te lossen op een vlak streetrace rondje en ik meestal wel kan vertrouwen op mijn sprint."
Het is in een streetrace dus zaak om meteen vanaf de start scherp te zijn en dat is voor Mos de reden om flink wat tijd te steken in haar warming-up. "Als ik naar een streetrace ga, ga ik als het even kan op de fiets. Dan fiets ik al lekker warm en maak ik er een mooie training van. Bij het NK deed ik een serieuze warming-up op de rollerbank. Omdat bij streetracen je gelijk scherp moet zijn, wil ik mijn hartslag alvast een paar keer in het rood gehad hebben. Mijn tactiek bij een streetrace is tot nu toe altijd hetzelfde gebleven. Ik ga volle bak weg en trek dit een aantal rondjes door. Dan weet ik al of er iemand in mijn wiel zit of dat ik al een gat heb. Zit er iemand in mijn wiel, dan bedenk ik hoe ik het spelletje ga spelen. Zit er niemand in mijn wiel dan bepaal ik een nieuw tempo en hou ik goed in de gaten dat het gat niet kleiner wordt. Vaak probeer ik solo weg te rijden gelijk bij de start, dat is mijn kracht. Vaak lukt dit en kan ik de laatste rondes rustig aan doen en hoef ik geen enkel risico meer te nemen."
Sfeer en gezelligheid
Daarnaast zorgt ook de sfeer en het publiek langs het parcours ervoor dat je het uiterste uit jezelf wilt blijven halen. Zeker als er bekenden langs de kant staan, of als je - zoals Mos op het NK - een thuiswedstrijd rijdt. "De sfeer bij het NK was top. Uiteraard omdat het in eigen dorp was en er dus enorm veel bekenden waren voor mij. Maar er was ook te zien hoe goed de organisatie zijn best had gedaan. En dat was ook terug te zien in de inschrijvingen, want dat waren er volgens mij ontzettend veel. Op de brink was het gezellig en er stond veel publiek langs het parcours. Daarnaast was er live muziek en catering. Ik werd tijdens het fietsen heel veel aangemoedigd. Voor mij was het een perfecte dag."
Ook Groen kon rekenen op behoorlijk wat support van familie en kennissen uit de omgeving. "Het NK in Ruinen was leuk opgezet in een kenmerkend Drents dorpje met een 'brink', waar ook verschillende horeca aanwezig was. De locatie maakt het laagdrempelig voor alle mensen om te komen kijken en het parcours bood de gelegenheid om de wedstrijd ook goed te kunnen volgen vanaf de zijlijn. Voor mij was het extra bijzonder omdat veel familie en kennissen uit de omgeving komen, dus ik had veel support! Ik vond het parcours, de locatie en de sfeer heel erg leuk! Een NK geeft toch altijd een extra lading aan zo'n wedstrijd."
Van Geest, die in Ruinen voor het eerst een streetrace reed, sluit zich daarbij aan. "Aangezien dit mijn eerste streetrace was kan ik het niet vergelijken met andere streetraces maar ik vond het een gezellige sfeer net als bij de meeste mountainbike wedstrijden. En de organisatie had alles goed geregeld dus het was een leuk evenement."
Foto's: Jans Schulting